تراکم‌فروشی، راه حل شهرداری برای تامین بودجه

سالهاست که بحث تامین بودجه شهرداری تهران از طریق فروش تراکم، مورد انتقادات فراوانی قرار داشته است. مشکلاتی که این کار ایجاد می‌‌کند باعث شده تا کارشناسان سعی کنند تا منابع پایدار مالی را به عنوان جایگزین تراکم فروشی در نظر بگیرند. با این حال به نظر می‌رسد تغییر مسیر بودجه بندی شهرداری تنها در حد شعار باقی مانده است.

روزنامه شرق در گزارشی به این موضوع پرداخته است.

بهروز شیخ‌رودی کارشناس مالیه و اقتصاد شهری با اشاره به اینکه در کنار بیش‌برآوردهای ناشی از خوش‌بینی و اتکا به مرزشکنی برای تحقق بودجه شاهد کم‌برآوردی‌های ناشیانه‌ای نیز در لایحه بودجه شهرداری هستیم که معلوم نیست نتیجه بی‌دقتی تدوین‌کنندگان بودجه است یا این کم‌برآوردی‌ها با نیت خاصی رخ داده است، افزود: می‌گویند تراکم نمی‌فروشند؛ اما در لایحه بودجه میزان عوارض پروانه‌های ساختمانی در حد تراکم پایه (زیربنا) را تنها 15 درصد افزایش داده‌اند و به رقم هزار‌و 209 میلیارد تومان رسانده‌اند و در مقابل عوارض مازاد تراکم را 60 درصد افزایش داده‌اند؛ یعنی در‌حالی‌که عوارض صدور پروانه مسکونی یک واحد رشد کرده است، در برابر هر یک واحد افزایش صدور پروانه ما شاهد چهار واحد واگذاری تراکم هستیم. این در حالی است که اگر می‌خواستند در حد مجاز طرح تفصیلی یعنی همان میانگین رایج در شهر تهران عمل می‌کردند، میزان رشد پیش‌بینی‌شده برای مازاد تراکم باید کمتر از این رقم می‌بود؛ اما خوب برخلاف اظهارنظرهایی که تلاشی هستند تا حقیقت را دست‌کاری کنند، اعداد واقعیت‌ها را عیان و آشکار می‌کنند.

او که سابقه فعالیت در مقام معاون محاسبات و پایش عملکرد شورای پنجم را در کارنامه دارد، در ادامه با اشاره به اظهارات شهردار و مقامات شورای شهر تهران گفت: اول می‌آیند و می‌گویند یک سانتی‌متر تراکم نفروخته‌اند و بعدتر می‌گویند حتی یک میلی‌متر تراکم نفروخته‌اند؛ اما در لایحه بودجه‌ای که شهردار تهران به شورا ارائه کرده است، شاهد رشد 60‌درصدی منابع پیش‌بینی‌شده از محل عوارض مازاد تراکم برای سال 1402 هستیم. اینکه رقم منابع حاصل از عوارض مازاد تراکم از رقم 9‌هزار‌و 227 میلیارد تومان در سال 1401 به رقم 14‌هزار‌و 755 میلیارد تومان برای سال 1402 رسیده است، اظهر من الشمس است و نمی‌توان آن را انکار کرد. پیش‌بینی این رقم یعنی رونق‌بخشیدن به عرضه مازاد تراکم حالا اینکه این مازاد تراکم بر‌اساس طرح تفصیلی مجاز است یا بر‌اساس مصوبه موردی کمیسیون ماده 5 مجاز دانسته می‌شود یا اینکه ناشی از اعمال اراده مدیریتی و مازاد تراکم غیرمجاز است، شفاف نیست؛ اما هرچه هست، گواه و برهان محکمی بر تراکم‌فروشی است.

این اقدام شهرداری در حالی صورت می‌گیرد علیرضا زاکانی در واکنش به انتقادهای مطرح شده در رابطه با فروش تراکم گفته است: مجوزهایی که اکنون کمیسیون ماده پنج می‌دهد به معنای تراکم فروشی نیست، این در حالی است که قبلا شهرداری حتی تراکم سیال می‌فروخت، ولی ما در این دوره حتی یک میلیمتر تراکم نفروختیم. وی تصریح کرد: کمیسیون ماده پنج مستقیما زیرنظر شهرداری نیست، ولی وقتی موضوع درباره آن در صحن شورا مطرح می‌شود، لازم است از کار این کمیسیون دفاع کنیم.

این سخنان زاکانی در واکنش به اظهارات رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران بیان شد. به گفته مهدی عباسی امسال در کمیسیون ماده پنج فقط یک میلیون و 600 هزار متر مربع تراکم واگذار شده است.