یخچال ۱۰۰ هزار ساله دماوند نابود می‌شود

تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین موضوعی است که طی سال‌های اخیر نگرانی بسیاری از ساکنان این سیاره آبی را به همراه داشته است. برای حل این موضوع کشورهای جهان نشست‌های متعددی برگزار کرده‌اند و تعهداتی مبنی بر کاهش تولید دی‌اکسید کربن هم داده‌اند. حتی سازمان‌های بین‌المللی و سازمان ملل هم نسبت به خطرات گرمایش زمین هشدار داده‌اند. در این شرایط ایران هم از تغییرات اقلیمی بی نصیب نمانده است.

در همین رابطه، سحر تاجبخش، رئیس سازمان هواشناسی کشور ضمن ابراز نگرانی از وضعیت تغییرات اقلیمی گفت: «روند گرمایش فعلی زمین در ۱۰ هزار سال گذشته بی‌سابقه است که میانگین افزایش دما در ایران با سرعتی دو برابر روند جهانی» پیش می‌رود.

او در بخشی دیگر از سخنانش اضافه کرد: دمای میانگین ایران در پنج دهه گذشته و با استفاده از درون‌یابی داده‌های دیده‌بانی ایستگاه‌های هواشناسی، معرف افزایش دمای دهه‌ای تقریبا با شیب چهار دهم (۰.۴) درجه سانتیگراد است که حدود دو برابر آهنگ افزایش جهانی، و بیانگر گرمایش محیط و تغییر اقلیم کشور با سرعت بیش از میانگین جهانی است.

علی اکبر شمسی پور، دانشیار دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران در این باره در گفتگو با رکنا، با بیان اینکه ما تنها یک یخچال طبیعی در کشور داریم و آن هم در منطقه لار در رشته کوه های البرز مرکزی در نزدیکی قله دماوند قرار دارد، افزود: قدمت یخچال لار به دوره «وورم» و در حقیقت آخرین عصر یخبندان برمی گردد که نزدیک به ۱۰۰ هزار سال پیش اتفاق افتاده است و بعد از این دوره یخچال های ما همواره در حال عقب نشینی بودن اما سرعت این عقب نشینی در دوره های مختلف متفاوت بوده است.

او در ادامه با بیان اینکه عقب نشینی در دوره فعلی با سرعت بیشتری نسبت به میانگین آن در گذشته در حال انجام است، تاکید کرد: ما شانسی برای نگه داشتن تنها یخچال طبیعی کشور نداریم و این یخچال طبیعی احتمالا در سالهای آینده به صورت کامل ذوب می شود و ما آن را از دست خواهیم داد.

آب شدن یخچال‌ها خطرات بسیاری برای محیط زیست به دنبال دارد. گفته می شود در صورت تداوم گرمایش زمین و آب شدن یخچال‌ها، بسیاری از جزایر و سواحل به زیر آب می‌روند. موضوعی که برای ایران با توجه به دارا بودن جزایر متعدد در خلیج فارس و سواحل طولانی با دریای عمان می‌تواند نگران کننده باشد.

همچنین در مورد یخچال لار، این خطر وجود دارد که در آینده ما بارش ها و رودخانه های سیلابی بیشتری خواهیم داشت و این یعنی از دست رفتن منابع پایدار آب شیرین و همچنین فرسایش خاک که نتیجه نامطلوبی برای ساکنان این سرزمین خواهد داشت.

اگرچه این خوش‌بینی وجود داشت که آب شدن این یخچال‌ها بتواند به کاوش در مورد فسیل‌های احتمالی کمک کند، اما با توجه به ارتفاع یخچال لار عملا هیچ شانسی برای یافتن اطلاعات ویژه‌ای از گذشته منطقه وجود ندارد.

در شرایطی که همه کشورهای دنیا نسبت به خطر تغییرات اقلیمی و افزایش دما در شرایط بحرانی هستند، به نظر می‌رسد ایران به تنهایی نمی‌تواند کاری انجام دهد. خصوصا که ما کشوری وابسته به صادرات نفت هستیم که خودش از عوامل افزایش گرمای زمین است. اما باید در نظر داشت سهم ایران در این ماجرا بسیار کمتر از کشورهای صنعتی است. اگرچه ایران هشتمین تولیدکننده گاز دی‌اکسید کربن در جهان است، اما هنوز معاهده پاریس در مجلس شورای اسلامی تصویب نشده است.