نتایج اخراج از کمیسیون مقام زن سازمان ملل برای جمهوری اسلامی؟

در این شرایط به نظر می‌رسد فعالان حوزه زنان می‌توانند خواسته‌های همیشگی خود مبنی بر برابری در حقوق را مجددا مطرح کنند. این روزها فرصت مناسبی است تا حکومت را وادار کرد تا دست‌کم برای اثبات خودش دست به تغییرات بزند. خصوصا که در میان سیاستمداران نزدیک به هسته سخت قدرت گمانه‌زنی‌هایی در این مورد به گوش می‌رسد.

شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد در نشستی که روز چهارشنبه ۲۳ آذر برگزار کرد، با ۲۹ رأی موافق، هشت رای مخالف، و ۱۶ رای ممتنع به اخراج جمهوری اسلامی ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل رای داد.

این کمیسیون متشکل از ۵۴ عضو است که بر اساس قانون، برتری نسبی تعداد آرا برای نتیجه نهایی کافی بود. با این حال تعداد آرای موافق اخراج جمهوری اسلامی دو برابر تعداد مخالفان بود.

این دومین شکست در سیاست خارجی برای جمهوری اسلامی طی یک ماه اخیر محسوب می‌شود. ویش از این هم شورای حقوق بشر سازمان ملل کمیته‌ای حقیقت‌یاب را برای تحقیق و تفحص از سرکوب خونین اعتراضات اخیر تشکیل داد. اقداماتی که به وضوح نشان می‌دهد جامعه بین‌الملل عملکرد حقوق بشری ایران را خطرناک ارزیابی می‌کند.

نماینده ایالات متحده با نام بردن از «مهسا امینی» و نماینده استرالیا هم با نام بردن از «مهسا امینی، نیکا شاکرمی، اسرا پناهی، و حدیث نجفی» علیه اقدامات ضد حقوق بشری جمهوری اسلامی صحبت کردند. این موضوع به خوبی نشان می‌دهد که وقایع داخلی ایران به خوبی در سطح بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته است و اقدامات جمهوری اسلامی در سرکوب مردم ایران بدون عاقبت نمی‌ماند.

اخراج جمهوری اسلامی از این کمیسیون بر انزوای بیشتر حکومت ایران تاکید دارد. اگرچه به نظر می‌رسد که حاکمان ایران حاضر نیستند در داخل امتیازی به مردم بدهند، اما فشارهای بین‌المللی آنها را ناچار می‌کند تا برای حفظ ظاهر در خارج از مرزها، دست‌کم از یک سری اعدام‌ها و اقدامات مخاطره‌آمیز خودداری کنند.

از سوی دیگر تصویری که اخراج جمهوری اسلامی از کمیسیوم مقام زن به دنیا مخابره می‌کند، وضعیت را برای فعالیت‌های آتی حکومت دشوار می‌کند. شاید از این بعد حکومت مجبور شود تا از زنان بیشتری در ساختار خودش استفاده کند تا به جامعه بین‌الملل صابت کند که مشی ضد زن ندارد. مگر اینکه با الگوی طالبان، تصویر خارجی دیگر برایش مهم نباشد. موضوعی که البته با سابقه پیشین جمهوری اسلامی در تضاد است.

از ابتدای انقلاب نظام اسلامی تلاش کرده تا علیرغم اقدامات داخلی، تصویری قابل قبول در خارج نمایش دهد. حالا به نظر می‌رسد که فشار بین‌المللی در حال تاثیرگذاری بر رفتار در داخل است.

برای مثال امروز اعلام شد چند اعدام متوقف شده است. موضوعی که با توجه به سابقه جمهوری اسلامی کمی عجیب به نظر می‌رسد. اما مشخص است که وضعیت وخیم اقتصادی و تحریم‌های بین‌المللی باعث شده تا از حالا به بعد حکومت ایران ناچار شود تا کمی در وضعیت تغییر ایجاد کند.

در شرایطی که زنان در ایران تحت فشار مضاعف قرار دارند، این قبیل اقدامات در خارج از کشور می تواند دست‌کم امید را برای فعالان حوزه زنان روشن نگاه دارد. با این حال باید منتشر ماند و دید چقدر این فشارها بر تصمیم‌های آتی حکومت تاثیر می‌گذارد.