افزایش حساسیت جامعه به اعدام
مشکلات
به دنبال اجرای حکم اعدام برای سعید یعقوبی، صالح میرهاشمی و مجید کاظمی، موجی از خشم و واکنش های منفی جامعه را فرا گرفت. این سه نفر که در پرونده موسوم «خانه اصفهان» به قتل متهم شده بودند، بامداد جمعه ۲۹ اردیبهشت، همزمان با اذان صبح در زندان اصفهان اعدام شدند. این در حالی است که مدیرعامل میزان، رسانه وابسته به قوه قضائیه یک روز پیش از اجرای حکم، در توییتی اعلام کرده بود که خبری از احتمال اعدام این افراد وجود ندارد. با این حال حکومت تصمیم گرفت یک روز بعد به طور ناگهانی این افراد را اعدام کند.
نیروهای امنیتی بلافاصله مانند سایر کشته‌شدگان مبارز علیه جمهوری اسلامی، پیکر اعدامی‌ها را به طور پنهانی به خاک سپردند و خانواده‌ها را از برگزاری مراسم منع کردند.
اجرای حکم اعدام این سه نفر با موجی از واکنش‌های داخلی و خارجی مواجه شد. همزمان با انتشار این خبر، بسیاری از مردم در شهرهای مختلف از داخل خانه‌ها شعارهای ضدحکومتی سر دادند و شخص رهبر جمهوری اسلامی را هدف گرفتند. در تهران تصاویر منتشر شده نشان می‌دهد که مردم در محله‌های شهر زیبا، تهرانپارس، نارمک، سعادت آباد، چیتگر، اکباتان، تهرانسر و...، شعار سر دادند.
در برخی از مناطق هم تجمعاتی اعتراضی برگزار شد که با حضور نیروهای سرکوب مردم متفرق شدند. برای مثال در دانشگاه زنجان دانشجویان تجمع اعتراضی برگزار کردند . شعار دادند: «دانشجو می‌میرد ذلت نمی‌پذیرد». گروه دانشجویان متحد با انتشار بیانیه‌ای اعدام این سه نفر را محکم کردند. در این بیانیه آمده است: «اساسا امکان دادرسی عادلانه در وضعیت فعلی وجود ندارد و شکنجه و نقض حقوق متهم رویه‌هایی سیستماتیک در نظام قضایی ایران هستند. این واقعیتی مسلم است که مجازات اعدام به عنوان یکی از آشکارترین اشکال خشونت قانونی، امری وحشیانه است و باید به کل منسوخ شود.»
به جز دانشجویان، فعالان حوزه فرهنگ و نشر هم با صدور بیانیه‌ای واکنش نشان دادند. جمعی از نویسندگان، مترجمان و ویراستاران همزمان با سی‌وچهارمین نمایشگاه کتاب تهران نوشتند: «دستگاه حاکمه در تلاش است تا با فرافکنی اعتراضات و برگزاری نمایش‌های فریبنده، اوضاع را عادی جلوه دهد. افتخار به رکورد فروش فیلم‌های سخیف، تطمیع و تهدید هنرمندان برای اجرای کنسرت و تئاتر و تشویق ناشران به شرکت در نمایشگاه کتاب دولتی از جمله این اقدامات‌اند. در حالی که همزمان، تهدید هنرمندان، تعطیلی کتاب‌فروشی‌ها و دیگر اقدامات سلبی برای تحمیل حجاب اجباری در جریان است.»
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «درست در همین روزها که جان عزیز سه تن از جوانان اصفهان در معرض اعدام قرار داشت و بسیاری از مردم با تجمعات هر شب خود پیرامون زندان دستگرد، همبستگی با خانواده‌های دادخواه و قدرت شکست‌ناپذیر مردم متحد را به رخ می‌کشیدند، شرکت گروه کوچکی از ناشران در نمایشگاه دولتی کتاب، اقدامی است نکوهیده و در تقابل اراده مشترک صنفی که معنایی جز فرصت‌طلبی برخی کارفرمایان و شرکت در برنامه‌ی عادی‌سازی سرکوب روزمره نداشته است.»
در تهران و برخی مناطق هم معترضان شعارهایی مانند «خامنه‌ای ضحاک می‌کشیمت زیر خاک»، «مرگ برخامنه‌ای، لعنت بر خمینی»، «هر یه نفر کشته شه هزارنفر پشتشه»، «قسم به خون یاران ایستاده‌ایم تا پایان» و «مرگ بر جمهوری اعدامی» سر دادند.
ایرانی‌های خارج از کشور هم در شهرهای مختلف روز گذشته راهپیمایی برگزار کردند و مخالفت خودشان را با حکم اعدام اعلام کردند. موضوعی که بازتاب گسترده‌ای هم در رسانه‌های بین‌المللی داشت.
تقریبا تمامی رسانه‌های اصلی بین‌المللی خبر اعدام متهمان «خانه اصفهان» را منتشر کردند و به جزئیات آن پرداختند. در این گزارش‌ها بار دیگر وقایع پس از کشته شدن مهسا امینی مرور شد و شرایط ایران منتشر شد.
راه‌حل طرح
افزایش حساسیت جامعه به اعدام یکی از دستاوردهای فعالیت جنبش‌های مدنی طی سال‌های اخیر است. در این شرایط تلاش برای تبیین چرایی «نه به اعدام» در فضای مجازی و توجیه افکار عمومی در مورد مجازات‌های جایگزین و همچنین مقایسه وضعیت نتایج اعدام در ایران و سایر کشورهایی که اعدام در آنجا لغو شده، می‌تواند افکار مردم را نسبت به این موضوع روشن کند.
در نهایت باید آنچنان هزینه اعدام را برای حکومت بالا برد که تصور پرونده‌سازی و اجرای اعدام برای آنها از فهرست روش‌های مقابله با مردم خارج شود.