بررسی وضعیت کانون‌های گرد و خاک و نیاز به اختصاص حقابه در استان قم
مشکلات
در این گزارش، وضعیت کانون‌های گرد و خاک در استان قم مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس بحث‌ها و نظرات مدیرکل حفاظت محیط زیست قم و سید رضا موسوی مشکینی، نیاز به اختصاص منابع مناسب برای کنترل وضعیت نامناسب این کانون‌ها ضروری است تا بحران آلودگی هوا از طریق برخاستن گرد و خاک در استان قم کاهش یابد.
۲. اثرات مالچ پاشی در کانون‌های گرد و خاک: سید رضا موسوی مشکینی، با توجه به اهمیت مهار پدیده گرد و خاک، به اثرات متعددی که مالچ پاشی در کانون‌های تولید گرد و خاک دارد، اشاره کرد. این اثرات شامل مسائل زیست محیطی، تأثیر بر حیات وحش منطقه، و هزینه و وسعت منطقه می‌شود. بنابراین، تأمین منابع مناسب در جایی که امکان انتقال آب وجود دارد، به عنوان یکی از بهترین راهکارها برای کنترل پدیده گرد و خاک در مناطق مستعد، پیشنهاد می‌شود.
۳. تأثیرات آلودگی هوا بر سلامت و اهمیت حفاظت از محیط زیست: مدیرکل حفاظت محیط زیست قم، به اضرار آلودگی هوا که به محیط زیست و سلامت شهروندان وارد می‌شود، اشاره کرد. این موضوع باعث شده است که مقابله با پدیده گرد و خاک در برنامه‌ریزی‌های کلان مدیریت محیط زیست قم همواره در دستور کار قرار بگیرد. با این حال، برای عملیاتی شدن تصمیم‌های اتخاذ شده در این زمینه، نیاز به اختصاص منابع مناسب و همکاری بیشتر در این حوزه وجود دارد.
۴. حفاظت از طبیعت و نقش آن در رشد اقتصادی: سید رضا موسوی مشکینی، با تأکید بر اهمیت هوای پاک و ارتباط فطرت انسان‌ها با محیط زیست، به اهمیت حفاظت از طبیعت و پیرامون اطراف خود اشاره کرد. او بیان کرد که حفظ طبیعت مسئله‌ای است که فراتر از امور عادی می‌باشد و همه باید وظیفه خود را در این زمینه به عهده بگیرند.
۵. تأثیر زنجیره محیط زیستی و حضور کارشناسان: مدیرکل حفاظت محیط زیست قم از ارتباط وابسته بین مسائل محیط زیستی به عنوان یک زنجیره اشاره کرد و بر ضرورت حضور کارشناسان در تصمیم‌گیری‌های کلان برای حفظ طبیعت و پیشرفت در بخش‌های مختلف تأکید کرد.
۶. ظرفیت تولید گرد و خاک در استان قم: بر اساس اطلاعات ارائه شده، وسعتی به مساحت ۳۰۰ هزار هکتار در استان قم قابلیت تولید گرد و غبار را دارد و می‌تواند ۱۳ هزار تن گرد و غبار را در هوا پخش کند.
۷. نتیجه‌گیری: با توجه به مطالب مذکور، ضرورت اختصاص منابع مناسب برای کنترل وضعیت نامناسب کانون‌های گرد و خاک در استان قم و تأمین منابع مالی و آب جهت مالچ پاشی برای کاهش پدیده گرد و خاک در مناطق مستعد تأکید می‌شود. همچنین، اهمیت حفاظت از محیط زیست و مشارکت کارشناسان در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با محیط زیست نیز مورد تأکید قرار می‌گیرد. این تدابیر بهبود وضعیت محیط زیست و سلامت شهروندان را تضمین می‌کند و باعث پیشرفت اقتصادی استان قم خواهد شد
راه‌حل طرح
با توجه به وضعیت مطرح شده در گزارش، در ادامه چند راهکار پیشنهاد می‌دهم:
۱. تأمین منابع مالی و آب: برای مالچ پاشی و کنترل کانون‌های گرد و خاک، اختصاص منابع مالی و آب مناسب ضروری است. دولت و سازمان‌های ذی‌ربط باید تلاش کنند تا منابع لازم را برای این اقدامات فراهم کنند.
۲. ارتقای آگاهی عمومی: برای موفقیت در کنترل گرد و خاک، آگاهی عمومی درباره اثرات آن و اهمیت حفاظت از محیط زیست بسیار مهم است. برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی باید برای افزایش آگاهی عمومی در این زمینه اجرا شوند.
۳. توسعه فناوری‌های مالچ پاشی موثر: بررسی و توسعه فناوری‌هایی که قادر به مهار و کاهش گرد و خاک در کانون‌ها هستند، بسیار حیاتی است. تحقیقات و سرمایه‌گذاری در این حوزه باید تشویق شود تا روش‌هایی موثرتر برای مالچ پاشی و کنترل آلودگی هوا توسعه یابد.
۴. همکاری بین نهادها: برای مواجهه با چالش گرد و خاک، همکاری بین نهادها از جمله سازمان‌های محیط زیست، دانشگاه‌ها، سازمان‌های کشاورزی و مراکز تحقیقاتی بسیار مهم است. تشکیل تیم‌های چند‌رشته‌ای و همکاری در تحقیقات و پروژه‌های مشترک می‌تواند بهبود قابل توجهی در کنترل گرد و خاک داشته باشد.
۵. تشدید نظارت و اجرای قوانین: نظارت دقیق و سختگیرانه بر فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی که ممکن است به آلودگی هوا و افزایش کانون‌های گرد و خاک منجر شود، باید انجام شود. قوانین محیط زیست باید به طور کامل اجرا شده و تخلفات متخلفان متجاوز به محیط زیست مورد پیگیری قرار گیرند.
۶. ارتقای نظام مدیریت محیطی: استفاده از نظام مدیریت محیطی شامل برنامه‌ریزی مدیریتی، ارزیابی تأثیرات زیست محیطی و اجرای الزامات حفاظتی، بهبود کیفیت محیط زیست و کاهش آلودگی هوا را تسهیل می‌کند. ترویج و پیاده‌سازی این نظام در سطح استان و شهرستان‌ها ضروری است.
با اجرای این راهکارها، می‌توان بهبود قابل توجهی در کنترل گرد و خاک و کاهش آلودگی هوا در استان قم را انتظار داشت