
حمایت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از اعدام
مشکلات
در حالی که طی روزهای اخیر اعدام معترضان دستگیر شده خشم جامعه را به دنبال داشته و افکار عمومی بینالمللی هم علیه آن موضع گرفته است، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با انتشار بیانیهای خواهان ادامه اعدامها شد.
در این بیانیه آمده است: «قدرشناسی و سپاس خود را از قوه قضاییه در محاکمه، صدور حکم و اعدام محاربین و مفسدین باغی اعلام و قاطعانه از مسئولان این قوه میخواهیم که با قاطعیتی بهمراتب بیشتر و راسختر، حقوق عموم مردم و پاسداری از وحدت ملی را با اعدام عبرتآموز محاربین، ازجمله عوامل شهادت مولوی عزیز عبدالواحد ریگی، استیفا نمایند.»
در بخش دیگری از این بیانیه با ادعای اینکه معترضان اقلیت جامعه هستند، مخالفان به عنوان عدهای شرور و فریبخورده معرفی شدهاند.
این ادعاها در حالی مطرح شده است که پیش از این شماری از روحانیون با انتشار نامههایی سرگشاده از رئیس قوه قضائیه خواستند تا حکم اعدام مبتنی بر محاربه را لغو کند.
برای مثال، اصغر ناظمزاده قمی، از روحانیان حوزه علمیه قم، در رابطه با اعدام محسن شکاری خطاب به محسنی اژهای نوشت: «خبر اعدام مرحوم آقای محسن شکاری که در جریان اعتراضات اخیر دستگیر شده بود، برای بسیاری از افراد، ازجمله اینجانب، تاسفآور و سوالانگیز بود، زیرا اعدام این جوان از چند جهت قابل مناقشه است.»
از زمان اجرای حکم اعدام برای محست شکاری و مجیدرضا رهنورد، بحثهای گستردهای در رابطه با حکم «محاربه» و مصادیق آن بین فقها درگرفته است. برخی معتقدند که این حکم قابل تعلیق است، شماری معتقدند اساسا حکم محاربه نباید برای مخالفان سیاسی اعمال شود و برخی هم حامی آن هستند. همین موضوع باعث شده تا بسیاری از حقوقدانان هم خواهان لغو آن شوند. به عبارت دیگر حتی در شرایط فعلی و با قانون اساسی جمهوری اسلامی که مبتنی برفقه شیعه است، نمیتوان بر اساس حکمی اینقدر مناقشه برانگیز، درباره جان انسانها تصمیم گرفت.
این موضوع حتی میان علمای اهل سنت هم مخالفان جدی دارد.
مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان و از رهبران بلندپایه اهل سنت ایران، در این باره گفته است: «اعدام و حکم محاربه برای زندانیان را تمام کنید چه کسی مجوز صدور این احکام را صادر کرده است؟ اسلام قوانینی دارد و قضات و همه مسئولان می توانند در چارچوب قانون اسلامی حکم کنند.»
استدلالات مذهبی برای مخالفت با حکم «محاربه» یک بخش از ماجراست. در شرایطی که بسیاری از جامعه شناسان معتقدند که جامعه ایران سکولار شده است، استدلالاتی غیردینی هم در مخالفت با اعدام مخالفان مطرح است.
مدتهاست که کمپین مخالفت با اعدام در ایران شکل گرفته است و فعالان اجتماعی و سیاسی خواهان حذف حکم اعدام از قانون هستند. آنها میگویند هیچ فردی حق ندارد فرد دیگری را تنها به دلیل مخالفت با نظام سیاسی یا تفکر دیگری به قتل برساند. همچنین فعالان سیاسی معتقدند جمهوری اسلامی از ابزار اعدام برای حذف مخالفان خود استفاده میکند و اساسا پشتوانه ایدئولوژیک این حکم تمامیت خواهی است.