احیای زاینده‌رود، راه نجات فرونشست اصفهان
مشکلات
برداشت از آبهای زیرزمینی به عنوان یکی از رروش‌های تامین آب شهرهای بزرگ در کشور استفاده می‌شود. اما وقتی میزان بارندگی کمتر از برداشت آب زیر زمینی باشد، پدیده فرونشست رخ می‌دهد. موضوعی که بسیاری از شهرها از جمله اصفهان را تهدید می‌کند.
احمدرضا لاهیجان‌زاده، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با بیان اینکه اگر در رودخانه زاینده رود ۱۵ مترمکعب آب جریان نداشته باشد نمی‌توان جلوی فرونشست را گرفت ، افزود: مطالعه وزارت نیرو به عدد ۱۰.۵ متر مکعب آب در رودخانه رسیده که این جریان باید در داخل رودخانه وجود داشته باشد که تمدن اصفهان را نجات دهیم و تاکید می‌کنیم که عنوان حقابه تالاب را به حقابه پایداری سرزمین تغییر دهیم و آن را مطالبه همه ایران بدانیم.
او در رابطه با تلاش‌های صورت گرفته برای حل این مشکل گفت: آخرین اقدامی که برای احیای رودخانه و تالاب شده این است که مسئله گاوخونی در دستور کار ستاد ملی احیای تالاب‌ها قرار گرفته که اگر طرح جامع را با استان چهارمحال و بختیاری به نتیجه برسانیم و در اسفندماه جلسه با حضور معاون اول رئیس جمهوری برگزار شود بسیاری از طرح جامع به تصویب برسد که موضوع احیای گاوخونی در سطح ملی پیگیری شود.
به گزارش مهر، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت:دومین نکته نیاز آبی تالاب گاوخونی و رودخانه بوده که مطالعات آن انجام شده اما یک مسئله حیاتی و مهم‌تر فرونشست دشت اصفهان است که به ارزش‌گذاری رودخانه زاینده رود ورود نکردیم در حالی که اگر انجام شود حتماً این خسارت فرونشست زمین یک عدد غیر قابل شمارش است که تمدنی را دارد از بین می‌برد.
این سخنان در حالی بیان می‌شود که طی سالهای اخیر ورودی آب زاینده رود که در نهایت به تالاب گاوخونی می‌رسد، قطع شده است. این موضوع برای کشاورزان هم مشکلات فراوانی ایجاد کرده است. به طوری که بارها کشاورزان دست به اعتراض زدند که البته این موضوع با سرکوب خشن نیروهای حکومتی مواجه شد.
در همین راستا لاهیجان‌زاده می‌گوید: سالهای ۹۷ - ۹۸ بیشترین بارش حدود ۲ هزار و ۲۰۰ میلیمتر در سرشاخه زاینده‌رود بارش داشتیم که در طول ۷۰ سال فقط چهار بار این عدد ثبت شده و در خرداد سال ۹۸ حدود ۸۵۰ میلیون مترمکعب آب پشت سد بود اما حق‌آبه‌ای برای تالاب وجود نداشت اما اکنون این نگاه ایجاد شده که حق‌آبه تالاب گاوخونی تأمین شود.
مسئله برداشت بیش از حد آبهای زیر زمینی که در نتیجه قطع آب زاینده رود جبران نشده است، تاثیر مستقیمی بر فرونشست دارد. در پدیده فرونشست وقتی مولکول‌های اب از بین ذرات خاک حذف می‌شود، حفره‌های خالی ایجاد می‌شود که این خلل و فرج تحت فشار با خاک پر می‌شود و در نتیجه باعث نشست زمین می‌شود. بنابراین باید در نظر داشت که تداوم آب زاینده‌رود فارغ از نیاز کشاورزی و تاثیر روانی آن بر شهروندان، برای حفظ امنیت شهری و جلوگیری از فروریزی ساختمان‌ها ارزش فراوانی دارد.