
توسعه حرم شاهچراغ و نابودی بافت تاریخی شیراز
مشکلات
به دنبال انتشار خبر دستور تخریب ۶۰ پلاک از بافت تاریخی شیراز و تخلیه به ساکنان آنها، توجهها به این موضوع افزایش پیدا کرد. این اقدام قرار است در راستای توسعه حرک شاهچراغ انجام شود. بر اساس گزارشها نمایندگانی از طرف اداره راه و شهرسازی فارس با مراجعه به منازل اهالی، به برخی ساکنان منطقه اعلام کردهاند تا پایان 14 بهمن ماه باید منزل خود را تخلیه کنند. وقتی نمایندگان اعزامی با مخالفت ساکنان مواجه شدند، تهدید کردند « تخلیه نکنید آب و برق و گاز خونه رو قطع میکنیم.»
بلافاصله پس از انتشار این خبر، بسیاری از فعالان حوزه میراث فرهنگی و مردم شیراز نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند.
به نوشته روزنامه اعتماد، محمدهادی ایمانیه، استاندار فارس در واکنش به اخبار روزهای اخیر گفته است: «استاندار فارس بارها مخالفت خود را با هرگونه تخریب و تعرض به بافت تاریخی شیراز و خانههای ارزشمند این بافت اعلام کرده. است.»
بافت تاریخی شهر شیراز سالهاست که مورد تعرض بخشهای مختلف شهری قرار میگیرد. و هر بار بخشی از آن تخریب میشود تا حرم شاهچراغ توسعه پیدا کند. این موضوع از دهه شصت و با تخریب چند خانه تاریخی آغاز شد و در دهه هفتاد با تخریب قسمت وسیعی از این بافت تاریخی ادامه پیدا کرد تا طرح «بینالحرمین» اجرایی شود.
در گزارشی که اعتماد منتشر کرده آمده است: در سال 93 اما با تخریب حجمی وسیعتر از بافت تاریخی که شامل چند بنای شاخص مربوط به دوره قاجاریه و زندیه بود، فاز جدیدی از تخریب بافت تاریخی شیراز کلید خورد.
اما هر بار وقتی رسانهها و افکار عمومی از عملکرد مسئولان در تخریب بافت تاریخی شیراز پرده بر میدارند، به طور موقت این کار مسکوت میماند. در حالی که ایران به عنوان یک کشور تاریخی شناخته میشود، حکومت توسعه اماکن مذهبی را در اولویت قرار داده است. این نگاه از نظر علی خامنهای نشات گرفته است.
رهبر جمهوری اسلامی در سال ۱۳۷۸ با انتقاد از علاقه برخی افراد به تخت جمشید میگوید: حالا یک نفر هم پیدا میشود که از سرِ اشتباه و ندانمکاری، به جای مرقد امام رضا و مرقد امام بزرگوار و مرقد حضرت معصومه و مراسم معنوی، تخت جمشید را زنده میکند.
اعتماد در این باره مینویسد: هنوز مدیران ارشد وزارت میراث فرهنگی واکنشی درخصوص اتفاقات اخیر در شیراز نداشتهاند، تنها اداره کل میراث فرهنگی فارس، در پی انتشار خبر تخریب خانههای تاریخی شیراز در هفته گذشته، در جوابیهای که برای رسانهها ارسال شده، اعلام کرده که این تخریبها غیرقانونی است و این اداره کل با تخریبها مخالف است. در حالی که مسوولان استانی و دولتی و متولیان میراث فرهنگی از مخالفت با تخریب میگویند و اخبار مربوط به آن را شایعه میخوانند، در عمل بافتهای تاریخی در شیراز و بسیاری شهرهای دیگر ایران، هر روز روی نقشه کوچکتر و کوچکتر میشوند. این یک حقیقت تلخ است که بافتهای تاریخی در شهرهای ایران قربانی توسعه نامتوازن شهری میشوند، نه یک شایعه.