مشکل مزمن حاشیه‌نشینی در کرج

کرج یکی از کلان‌شهرهای ایران است که با قریب به دو میلیون جمعیت، چهارمین شهر پرجمعیت ایران است. این شهر سالهاست که به دلیل نزدیکی به تهران، سرریز جمعیتی تهران را در خود جای داده است. این در حالی است که خود شهر کرج و استان البرز به دلیل وجود کارخانجات و زمین‌های کشاورزی بسیار، مرکز اشتغال به شمار می‌رود و خودش هم جمعیت زیادی را جذب می‌کند.

رضا جعفری مدیرکل اقتصاد و دارایی استان البرز با بیان اینکه تولید ناخالص استان حدود 20 هزار میلیارد تومان است، افزود: رخ بیکاری استان البرز به ۸.۹ درصد رسیده است.

با این حال مسئله حاشیه‌نشینی در کرج به یکی از معضلات اصلی این شهر بدل شده است. بخش حاشیه‌ای شهر بستر مناسبی است تا انواع بزهکاری در آن پرورش یابد. اگرچه پلیس تلاش کرده تا این مشکل را حل کند، اما واقعیت آن است که گستردگی شهر کرج و محدودیت‌های نیروهای پلیس باعث شده تا این مشکل لاینحل باقی بماند.

از سوی دیگر ساخت و سازهای غیرمجاز در اطراف شهر افزایش یافته است. پیش از این کرج به دلیل آب و هوای مناسب محلی برای ساخت ویلا بود و بسیاری از افراد در اطراف شهر کرج محلی را برای تفریح و اقامت موقت می‌ساختند. اما طی سالهای اخیر و با رشد جمعیتی این شهر، عملا کرج به یک شهر پررونق برای ساخت و ساز تبدیل شده است. موضوعی که انگیزه زمین‌خواران را برای ساخت خانه افزایش داده است. خصوصا که این شهر به دلیل نزدیکی به تهران و داشتن خط مترو، برای بسیاری از افرادی که توان خرید خانه در تهران را ندارند، جذابیت دارد.

پیشتر گفته شده بود با افزایش قیمت مسکن در تهران و ناتوانی بسیاری از ساکنان این شهر برای خرید یا اجاره، آنها ترجیح می‌دهند به شهرهای اطراف تهران مهاجرت کنند. در این شرایط کرج به دلیل اینکه نسبت به سایر شهرهای اطراف تهران توسعه‌یافته‌تر است، به مقصد اصلی مهاجران تبدیل شده است.

اما باید در نظر داشت شهر کرج به دلیل اینکه زمانی ییلاق تهران محسوب می‌شد و برنامه دقیقی برای توسعه شهری نداشته، با مشکلات فراوانی برای حمل و نقل مواجه است. راههای درونی شهر نامناسب است و در بسیاری از مناطق این شهر ظرفیت خودروی بیشتر را ندارد. خودروهایی که به تبع افزایش جمعیت به این شهر وارد شده است.

همچنین کرج به محلی برای زندگی اتباع هم تبدیل شده است. محدودیت‌هایی که در برخی شهرها وجود دارد و امکان یافتن کارهای یدی در مرج، انگیزه مهاجرت اتباع به این شهر را افزایش داده است.

در این شرایط چند راهکار برای حل مشکلات کرج وجود دارد. فارغ از مسئله حاشیه‌نشینی، متروی کرج باید به صدر اولویت‌های این شهر قرار گیرد. موضوع بعدی ایجاد یک کمربند سبز برای شهر کرج است. باید محدوده کرج مشخص شود تا امکان زمین‌خواری کاهش یابد. اما مهمترین راهی که در تهران و کرج باید در نظر داشت، انتقال صنایع بزرگ از این شهرها به سایر استان‌های کم جمعیت است. به طور طبیعی با انتقال صنایع، جمعیت زیادی به همراه آنها خارج می‌شود.