خطر سد «چمشیر» برای محیط زیست
مشکلات
در حالی که دولت جمهوری اسلامی با افتخار سعی دارد سد «چمشیر» را آبگیری کند، فعالان محیط زیست هشدار دادند که بار دیگر قرار است همان اشتباه سد «گتوند» تکرار شود.
روزنامه رسالت در همین رابطه نوشت: «سد چم شیر به مهمترین دغدغه های محیط زیستی کشور بدل شده، پنجمین سد بزرگ کشور که قرار است دی ماه آبگیری شود اما این اقدام بر خلاف نظر صریح مرکز پژوهشهای مجلس و دیدگاه تخصصی کارشناسان مستقل محیط زیست و منابع طبیعی کشور است. ۱۰ استاد دانشگاه هم در نامهای به رئیسجمهوری خواستار توقف آبگیری این سد شدهاند و کمیسیون اصل ۹۰ مجلس مخالفتش را با آبگیری عجولانه این سد به علت تبعات محیط زیستی آن ابراز کرده است.»
این سد در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر دوگنبدان در نزدیکی گچساران قرار دارد. جانمایی اشتباه این سد باعث شده تا مرکز پژوهش های مجلس اعلام کند با توجه به «حساسیت کیفی نسبت به شوری و نواقص مطالعاتی موجود، انجام عملیات آبگیری سد چمشیر را توصیه نمیکند.»
با این حال به نظر میرسد حکومت به دلیل هزینههای گزافی که بابت ساخت این سد کرده، حاضر نیست آبگیری آن را متوقف کند.
خبرگزاری ایسنا به نقل از برخی کارشناسان محیط زیست مینویسد: محل ساخت سد چمشیر همان منطقهای است که پتانسیل فوقالعادهای برای استخراج نفت دارد. این منطقه دومین معدن بزرگ نفت جهان است؛ در حالی که در مخزن این سد ۱۱ چاه نفت وجود دارد که وزارت نفت مجبور است اینها را از مدار خارج کند که میگویند خسارتی بین هفت تا ۱۱ میلیارد دلار وارد میکند. یعنی ارزش نفتی که این چاهها اکنون تولید میکنند چنین رقمی است؛ هر چند در گزارشی که وزارت نفت منتشر کرده، اعلام کرد که حتی اگر بتوانیم این چاهها را کاملا هم ببندیم باز هم این امکان وجود دارد که مواد شیمیایی نفتی وارد آب مخزن شود و آلودگی شدید ایجاد کند این غیر از افزایش شوری است که میتواند باعث شود اهداف سد که تامین آب شرب و کشاورزی مردم استانهای خوزستان و بوشهر است به خطر بیفتد.
یکی از انتقاداتی که طی این سالها به دولتهای مختلف وارد بوده، ساخت بی حد و حصر سد در سراسر ایران است که بسیاری از آنها بدون انجام مطالعات زیست محیطی ساخته شده است. از طرف دیگر شرایط امروز ایران و خشک شدن بسیاری از دریاچه ها و قناتها باعث شده تا حساسیتها به ساخت سدها افزای یابد. در این شرایط دولت همیشه سعی کرده تو متهم را تغییرات اقلیمی جلوه دهد. اما منتقدان میگویند این تغییرات تنها مختص به ایران نیست و در سایر نقاط جهان هم وجود دارد. اما دولتهای دیگر با بررسی دقیق زیست محیطی سعی میگنند تا جلوی خطرات آتی و آسیبهای احتمالی را بگیرند.