شعار کاشت یک میلیارد درخت؛ رویای دست نیافتنی

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در روز درختکاری با اشاره به شعار دولت ابراهیم رئیسی مبنی بر کاشت یک میلیارد اصله درخت طی سه سال آینده گفت: اگر بر اساس شعار انتخاب شده، هر ایرانی سه نهال بکارد، برنامه دولت برای کاشت یک میلیارد نهال، از سال ۱۴۰۲ و در طول چهار سال محقق خواهد شد.

این سخنان بلافاصله با انتقادات گسترده میان کارشناسان محیط زیست مواجه شد. با این حال مقامات دولتی تلاش کردند تا این خواسته را به لحاظ علمی توجیه کنند.

مصطفی نادری، مشاور و رئیس حوزه ریاست سازمان منابع طبیعی گفت: نهضت مردمی کاشت یک میلیارد درخت از سال ۱۴۰۲ کلید می‌خورد و هر قرار است هر سال ۲۵۰ میلیون نهال کاشته شود و بعد از ۴ سال به یک میلیارد برسد؛ اگر مردم پای کار بیایند این هدف به راحتی قابل دسترس است.

البته این سخنان در شرایطی است که تنها سه سال از دولت ابراهیم رئیسی باقی مانده است.

با این حال نادری سعی کرد تا در ادامه سخنانش ضمن مقایسه ایران با سایر کشورها، این موضوع را توجیه کند.

او گفت: دنیا به واسطه تغییرات اقلیمی و اهمیت موضوع "ترسیب کربن" به سمت کاشت نهال رفته و قرار است که تا سال 2030 یک تریلیون درخت با همکاری کشورهای مختلف در جهان کاشته شود. به عنوان مثال کشور چین هدف کاشت 70 میلیارد درخت، عربستان 50 میلیارد درخت، اتیوپی 10 میلیارد، ترکیه 7 میلیارد و افغانستان نیز کاشت یک میلیارد درخت را مدنظر دارد.

موضوعی که کارشناسان محیط زیست نسبت به آن انتقاد دارند، مسئله نگه داری این نهال‌ها است. به عبارت دیگر، حتی اگر بپذیریم که کاشت این تعداد نهال امکان‌پذیر است، نگهداری آنها موضوعی دشوار و حتی غیر ممکن است. فارغ از اینکه برخی از این درختان تا سالها نیاز به آبیاری دارند، مسئله بعدی تامین نهال است. از سوی دیگر، مشخص نیست بودجه مدنظر برای این کار چطور تامین می‌شود.

در مورد کشورهایی که از آنها نام برده شده، تامین آب از طریق آب شیرین کن و در برخی مناطق دیگر شرایط اقلیمی این اجازه را می‌دهد تا آبیاری به طور مداوم انجام شود. اما در ایرانی که هم اکنون با بحران آب مواجه است، تامین آب این تعداد نهال مورد مناقشه است.

در همین رابطه، مشاور و رئیس حوزه ریاست سازمان منابع طبیعی با اشاره به انتقاداتی که به این طرح وارد است، اظهار کرد:گاهای به ما گفته می‌شود که اگر بتوانیم همین درختانی را که داریم حفظ کنیم کافی است و سازمان باید روی این موضوع تمرکز کند اما این 2 مسیر منافاتی با یکدیگر ندارند و ما می‌توانیم همزمان با حفظ جنگل‌ها به سمت توسعه درختکاری و ایجاد جنگل‌های مصنوعی نیز برویم.

بسیاری معتقدند که دولت باید پیش از اعلام طرح یک میلیارد درخت، نخست به فکر تامین آب آنها می‌بود و با ساخت آب شیرین‌کن امنیت آتی این درختان را تامین می‌کرد.