افزایش بارش در یزد بحران آب این استان را حل می‌کند؟
مشکلات
در نیمه نخست فروردین سال 1402 استان یزد یکی از پربارش‌ترین استان‌ها بود. استانی که در شرایط تنش آبی قرار دارد. این میزان بارش باعث خوش‌بینی بسیاری از مردم و کشاورزان شده است. حالا این سوال مطرح است که آیا بحران آب یزد برطرف شده است؟
احد وظیفه رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور در گفتگو با پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی گفت: استان یزد با دریافت بارش ۱۸ درصد بیشتر از نرمال پر بارش‌ترین و استان سیستان و بلوچستان با بارندگی ۴۸ درصد کمتر از نرمال، کم بارش‌ترین استان در نیمه اول فروردین امسال بود که در شرایط تنش آبی قرار دارد.
با این حال یزد یکی از خشک‌ترین استان‌های ایران است که طی سالهای اخیر همیشه با کمبود اب مواجه بوده است. در همین رابطه، جلال علمدار مدیرعامل شرکت آبفای یزد با اشاره به اینکه یزد روزانه در پیک مصرف بیش از هزار و ۵۰۰ لیتر بر ثانیه کمبود آب دارد، افزود: شرکت آبفا با مشکل جدی تأمین آب شرب مواجه شده و پیش‌بینی می‌شود تابستان سختی پیش‌رو داشته باشیم.
از سالا پیش آب شرب یزد با استفاده از انتقال آب از استان‌های همجوار تامین شده است. موضوعی که خودش به بحران آب در استان اصفهان منجر شده است. با این حال روند رو به رشد جمعیت و وجود کشاورزی و صنایع آب‌بر در هر دو استان باعث شده تا نیاز به آب در این دو استان خشک افزایش پیدا کند.
یکی از راهکارهایی که دولت به دنبال آن است، انتقال آب خلیج فارس به کویر مرکزی و حل مشکل آب کرمان، یزد و احتمالا استان‌های همجوار آنهاست. اگرچه این طرح هم با منتقدان بسیاری مواجه است، با این حال به نظر می‌رسد دولت با سرعت در حال اجرای آن است و معتقد است هیچ راه حل دیگری برای بحران آب فلات مرکزی ایران وجود ندارد.
البته یک نکته را باید در نظر گرفت. شیرین‌سازی آب دریا بسیار گران است و به همین دلیل معمولا پیشنهاد می‌شود از این آب برای بخش خانگی استفاده شود. اما مصرف بخش خانگی آنقدر زیاد نیست که نیاز باشد از آب دریا استفاده کنیم. در واقع آنچه که مصرف را بالا برده، بخش کشاورزی است که استفاده از آب گران شیرین‌سازی شده برای آن به صرفه نیست. بنابراین باید پیش از انتقال آب به فکر بهینه‌سازی نحوه مصرف آب در بخش کشاورزی باشیم.
راه‌حل طرح
در این شرایط کارشناسان محیط زیست معتقدند راهکار مهمتر از انتقال آب، تغییر در نحوه مصرف است. نزدیک به 83 درصد ار آب مصرفی استان یزد در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. در حال حاضر راندمان مصرف آب در بخش کشاوری استان یزد 45 درصد است که این رقم باید بهبود پیدا کند. در این شرایط باید الگوی کشت در این استان تغییر کند. همچنین با توسعه روش های نوین آبیاری، آبیاری های تحت فشار، کشت گلخانه‌ای و به ویژه کشت های هیدرو پونیک می توان میزان مصرف آب می‌توان مصرف آب را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
از سوی دیگر مهمترین اقدامی که در استان‌هایی مانند یزد و اصفهان باید در دستور کار قرار گیرد، انتقال صنایع آب‌بر به خارج است مناطق خشک است. پیشنهادی که پیشتر برای اجرا در سواحل جنوبی در نظر گرفته شده است.